TARİHHABER METNİ
Ocak 2005Ertuğrul Batığına Dalışlar Başlıyor. 1890 yılında Japonya’da batan bu Ertuğrul fırkateyni batığının ön araştırmaları Ocak 2005 yılında proje yöneticisi Tufan Turanlı başkanlığında, uluslararası INA araştırmacı ekibi tarafından başlatıldı. Japonya’nın Wakayama kentindeki Kushimoto kasabasının yanındaki Oshima adasındaki saha ziyareti yapıldı. Bölgede çalışan bir grup sportif dalgıcın da rehberliğinde, enkazın incelenmesine yönelik ilk çalışmalar (survey) yapıldı. Bu ilk ziyarete ait elde edilen grafik ve videografik materyal sayesinde, enkaza ait kalıntıların kazı ve koruma çalışmaları için sponsorların bulunmasına da imkân tanımıştır.
8 Ocak 2007Tufan Turanlı’nın Basın Toplantısı: İlk arkeolojik çalışmalar. Araştırmaların ilk başlarında TOYO ve OYO şirketleri kazı ekibiyle bilimsel bir işbirliği yaparak sonar ve manyetometre uygulamalarıyla yüzey araştırmalarına başladı. Eş zamanlı olarak Türk ve Japon dalgıçlardan oluşan ekip, Fırkateyn’in battığı ve deniz tabanı yüzeyinde görülebilen en büyük parça yoğunluğunun bulunduğu Funagora kayalıkları olarak bilinen bölgede projenin ilk dalışlarına başladı. 2007 senesinde herhangi bir arkeolojik kazı çalışması yapılmamış olup sadece yüzey araştırması ile sınırlı kalınarak alanın planı hazır hale getirilmiştir. Geminin enkazına ait parçaların yayılım alanının tespiti ile dip topografyasının haritalanması yapılmıştır. Sonarla yapılan tespitlerde, gemi enkazının kıyıdan yalnızca 10-15 m. açıkta ve 11-17 m. derinlikte, yaklaşık 1 km2’lik kayalık bir deniz tabanına yayılmış olduğu anlaşıldı.
Ocak 2008Kazılar Başlıyor. Ertuğrul enkaz alanında arkeolojik kazı çalışmaları başladı. Bu ilk kazılarda fırkateynin karaya oturup battığı ünlü Funagora kayalarının oluşturduğu alana ve bu alandaki geçitler ve mağaranın olduğu kumluk alanlara odaklanılmıştır. Sualtı kazılarında kullanılan yüksek basınçlı su pompalarıyla oluşturulan vakum sistemleri yardımıyla gemiye ait buluntular belgelenerek, balonlar yardımıyla su yüzüne çıkarılmaya başlandı. İlk buluntular arasında gemiye ait parçaların (buhar kazanı parçaları, mobilya aksamları, bombalar vs.) yanı sıra mürettebata ait kemer tokası, silahlar, sikkeler, mutfak gereçleri ile Japon İmparatoru tarafından Osmanlı Sultanına gönderildiği düşünülen değerli Yokohama porselenleri ve kurşundan yapılmış süs eşyaları da vardı. Kazılar o zamandan 2015 yılına kadar düzenli olarak her yıl yapılmakla beraber en yoğun faaliyet 2009-2010 yılları arasından yaşanmıştır. Kazılarda toplam 8.000den fazla buluntu su yüzüne çıkarılmıştır. Tüm buluntular kaydedilmiş, fotoğraflanmış ve arşivlenmiştir. Bu buluntulardan özellikle 2009’da bulunan yemek kazanı ve 2010’da bulunan Kraliçe Viktorya dönemine ait 1856 tarihli altın para dikkati çekmiştir.
2008Ertuğrul Araştırma Merkezi Kuruldu. Kushimoto Belediyesi’nin desteği ile Oshima Adası’nda yer alan eski bir okul binasının tahsisi ile “Ertuğrul Araştırma Merkezi” kuruldu. Kazıdan çıkarılan buluntuların restorasyon ve konservasyonlarının yapılabilmesi, araştırma ve çeşitli etkinliklerin gerçekleştirilebilmesi için tahsis edilen bu geçici binadan sonra, 2015 yılında Kushimoto’da kalıcı olarak tahsis edilen eski bir lise binası tam donanımlı bir laboratuvara dönüştürülmüştür.
ÖzelJapon Halkına Yönelik Tanıtım ve Eğitim Faaliyetleri. 2008 yılından itibaren kazı ve araştırma sezonu boyunca sualtından çıkarılan buluntuların restorasyon ve konservasyonları profesyonel ekipler tarafından yürütülmekle birlikte, bazı basit temizlik çalışmaları da Japon gönüllüler tarafından sürdürülmektedir. 7 ile 90 yaş aralığında olan gönüllüler, hem Ertuğrul Fırkayteyni’nden çıkarılan buluntulara dokunma şansı yakalamakta hem de hayatları boyunca unutamayacakları bir deneyime sahip olmaktadırlar. Özellikle, Kushimoto’daki ilkokul öğrencileri belli program dahilinde laboratuvara davet edilerek, öncelikle Ertuğrul Fırkateyni’nin öyküsü anlatılarak kazılardan çıkarılan buluntuların konservasyon ve sergileme süreçleriyle ilgili bilgilendirmeler yapılmaktadır. Ayrıca uygulamalı eğitimlere de yer verilerek, Ertuğrul Fırkateyni kazısından ele geçen çivi, vida vb. gemiye ait amorf nitelikte ayrılmış buluntular, diş fırçası ve su yardımıyla öğrencilere temizletilmektedir. Böylelikle arkeoloji ve restorasyon çalışmalarını deneyimleyen Japon çocukları ile Ertuğrul’un hatırası arasındaki bağlar güçlenmektedir.
Şubat 2016Mobil Ertuğrul Projesi Ertuğrul Fırkateyni Projesi’ni Japonya’ya tanıtmak, bu elim vesile ile oluşan Türk-Japon dostluğunu pekiştirmek ve Türk kültürünü Kushimoto kenti dışında başka bölgelerde de tanıtmayı hedefleyen projede, Şubat 2016’da Wakayama valiliği bu çalıştayların deneyimini diğer belediyelerdeki okullara ve enstitülere taşımak için yeni bir girişim olan Mobil Ertuğrul çalışmalarına önayak olmuştur. Pilot faaliyet olarak planlanan Mobil Ertuğrul’un ilk gezisi, Kushimoto Kent Konseyi, Wakayama Eyaleti Kültür ve Uluslararası İlişkiler Dairesinin destekleri ile Wakayama Şehrindeki Seirin Ortaokulunda gerçekleştirildi. Bu pilot aktivite ile, enkazın tarihi ve arkeolojik faaliyetler hakkında kazı başkanı Tufan Turanlı’nın yaptığı 20 dakikalık bir konuşma ve iki grup halinde düzenlenen, yaşları 13 ile 15 arasında değişen 84 öğrencinin katıldığı ve baş konservatör Dr. İlkay İvgin’in yürüttüğü atölye çalışmasından oluşmuştur.
1 Eylül 2010Mersin’de Ertuğrul Fırkateyni Sergisi. Vakanın 120.yıldönümü dolayısıyla Kushimoto ile kardeş şehir olan Mersin’de, kendisi de Mersinli olan kazı başkanı Tufan Turanlı’nın yürütmekte olduğu Ertuğrul Fırkateyni kazılarını konu alan bir sergi düzenlendi. 28 Eylül’e kadar açık olan sergide gemi yapım malzemelerinden mutfağında kullanılan kazana, projektörlerinden müzik aletlerine ve denizcilerimizin şahsi eşyalarına kadar çok sayıda eser sergilendi.
15 Ocak 2015Kazılar Yeniden Başlıyor. Proje başkanı Tufan Turanlı 15 Ocak’ta Kushimoto’daki kazılara yeniden başlanacağını duyurdu. Turanlı Geminin battığı yer 13-15 metrelik bir derinlikte olduğu için her sene esen oradaki tayfun vefırtınalar ortalıkta olan eserleri darmadağın etmiş. Fakat mağara diye adlandırdığımız ve muhtemelen büyük bir kayanın eserlerin üzerine düştüğü alanda eserler son derece iyi şekilde korunmuş durumda. Çalışmalarımızı o noktada yoğunlaştıracağız. Son çalışmalarda altın paralar, subaylarımızdan kalan hatıralar hep bu yöreden çıktı. En iyi korunmuş eserler burada ve 2015’teki ana hedefimiz bu mağaraya dalıp oradaki eserleri en başarılı şekilde çıkarmak ve halkımıza sunmak olacak. Şimdiye kadar birçok eser çıkardık, daha da çıkaracağız” diye konuştu. Bu yılki kazılar 15 Şubat’a kadar sürecek.
1 Kasım 2015Osaka Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde Ertuğrul Sergisi. Kushimoto’da yürütülen arkeolojik kazıları süresince çekilen sualtı fotoğrafları ile projeyi tanıtan bir sergi açıldı. Sergi 26 Kasıma kadar açık kaldı.
1 Aralık 2015“Ertuğrul 1890” Filmi Sinemalarda. Ertuğrul’un hikayesinden yola çıkan film, 1 Aralık 2015’te Tokyo’da yapılan dünya prömiyerinin ardından 5 Aralık 2015’te Japonya’da 309 sinema salonunda gösterime girdi. 22 Aralık 2015’te Ankara’da ve 24 Aralık 2015’te İstanbul’da düzenlenen galaların ardından film, 25 Aralık 2015’te Türkiye’de 300 sinema salonunda gösterime girdi. Yönetmenliğini Mitsutoshi Tanaka’nın üstlendiği, Japonya ve Türkiye ortak yapımı filmin kadrosunda Seiyou Uchino, Kenan Ece, Shiori Kutsuna, Alican Yücesoy, Yui Natsukawa, Uğur Polat, Yukiyoshi Ozawa, Mehmet Özgür, Deniz Oral ve Tamer Levent gibi isimler bulunuyor.