TARİHHABER METNİ
GenelTürkiye Tahran’da Mahsur Kalan Japon Vatandaşlarına Yardıma Koştu.

İran-Irak Savaşı’nın gölgesinde Tahran’da mahsur kalan 215 Japon vatandaşı, başarılı diplomatik girişimler ve Türk Hava Yolları’nın (THY) özel tahliye operasyonu sayesinde sağ salim kurtarıldı. Türkiye’nin zor zamanlarda gösterdiği bu insani yardım, Japonya tarafından büyük bir takdirle karşılandı ve iki ülke arasındaki dostluk bağlarını güçlendirdi.
3/19/1985THY’nin Kurtarma Operasyonu. Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın (1927-1993) direktifi doğrultusunda Türk Hava Yolları’na ait İzmir adlı uçak, İran’ın başkenti Tahran’a iniş yaparak, İran-Irak Savaşı’nın yoğun hava saldırıları altında mahsur kalan Japon vatandaşlarını güvenli bir şekilde Türkiye’ye getirdi. Yoğun çatışmalar nedeniyle pek çok ülkenin operasyon düzenleyemediği bu dönemde, Türkiye’nin Japon vatandaşlarına yardım etmesi uluslararası kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.

Kurtarma operasyonu, Türkiye’nin Tahran Büyükelçiliği ve Türk Hava Yolları tarafından gerçekleştirildi. Operasyonun başında Türkiye’nin Tahran Büyükelçisi İsmet Birsel (1934-2017) yer alırken, THY’nin cesur uçuş ekibi de bu zorlu görevi başarıyla tamamladı. Ayrıca, operasyon süresince Türk Dışişleri Bakanı Vahit Halefoğlu’nun (1919-2017) Japon yetkililerle sürekli temas halinde olduğu ve süreci yakından takip ettiği belirtildi.

Tahliye operasyonu, İran-Irak Savaşı’nın yıkıcı etkileri altında kalan Tahran’da yapıldı. THY’ye ait özel uçak, Tahran Mehrabad Havalimanı’na indi. Uçağın inişi sırasında şehirde yoğun bir hava saldırısı riski bulunmasına rağmen operasyon başarıyla tamamlandı. Kurtarılan Japon vatandaşları, Tahran’dan havalanan THY uçağı ile önce Türkiye’nin başkenti Ankara’ya getirildi. Burada yapılan kısa bir sağlık kontrolü ve güvenlik değerlendirmesinin ardından Japon vatandaşları, aynı uçakla Tokyo’ya gönderildi.
5/16/2006Mürettebata Japonya’dan Teşekkür ve Nişan. Japon vatandaşlarını İran’dan alarak ülkelerine ulaştıran uçağın personeli: Kaptan Orhan Suyolcu başta olmak üzere uçuş ekibi Ali Özdemir, Ayşe Özalp, Nazan Akünler, Manolya Saka, Sevil Atıcı, Deniz Cansız, Nuray Şalcı, Emine Köprülü, Müge Çelebi ve Yılmaz Oral’a törenle nişan verilmiştir. Ceylan Otel’de düzenlenen törene, Japonya Büyükelçisi Tomoyuki Abe, Efe Özal, Dönemin THY Genel Müdürü Yılmaz Oral ve kurtarma operasyonu yapan uçağın uçuş ekibi ile davetliler katıldı. Türk ve Japon milli marşlarının çalınması ile başlayan törende konuşan Japonya’nın İstanbul Başkonsolosu Dr. Hiranao Matsutani, “Çare bulamayan Tahran’daki Japon vatandaşları çok gergin ve sıkıntılı zamanlar geçirmiştir. Tam o sırada Türkiye’den gelen Türk Hava Yollarına ait özel uçak, Tahran’da mahsur kalan Japon vatandaşlarını kurtararak İstanbul’a getirmiştir. Bu kurtarma operasyonu dönemin Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı merhum Turgut Özal’ın cesur kararı üzerine THY mensupları tarafından organize edilip gerçekleştirilmiştir. Bu özel kurtarma operasyonu
Japon Başbakanı Nakasone’nin Mesajı. Bu olayın ardından Japonya Başbakanı Yasuhiro Nakasone (1918-2019), Türkiye’ye ve Türk Hava Yolları’na teşekkürlerini iletti. Türkiye’nin bu zor dönemde gösterdiği yardımseverlik ve cesaretin Japonya halkı tarafından asla unutulmayacağını belirten Nakasone, “Türk dostlarımızın bu insani yardımı, iki ülke arasındaki ilişkilerimizi daha da güçlendirecek” ifadelerini kullandı.

THY Genel Müdürü Cem Kozlu, operasyonun ardından yaptığı açıklamada, “Tehlike ne olursa olsun, yardıma ihtiyacı olan dostlarımızın yanındayız. Türkiye’nin ve THY’nin insani yardımı ön planda tutan bir anlayışla hareket etmesi, bugün burada gördüğümüz başarının anahtarıdır” dedi.
22-Feb-14Kahraman Pilot Orhan Suyolcu Kushimoto’da Anıldı. Japonya’daki Kuşimoto kasabasında bulunan Ertuğrul Şehitliği’nde, 1985’te İran’ın başkenti Tahran’da mahsur kalan Japonları kurtaran THY uçağının pilotu merhum Orhan Suyolcu anısına tören düzenlendi.

Türkiye’den ve Japonya’dan yetkililerin katıldığı törende, Osmanlı’nın son döneminde Japonya kıyılarında batan Ertuğrul Fırkateyni şehitleri ve Orhan Suyolcu’yu simgeleyen “587+1” mum yakıldı.

Törende konuşan Türkiye’nin Tokyo Büyükelçisi Serdar Kılıç, Ertuğrul faciasında hayatını kaybeden 500’ün üzerindeki şehidin huzurunda bulunmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

Merhum pilot Orhan Suyolcu’nun Tahran’daki Japon vatandaşların tahliyesinde görev almasının “Japon halkının gösterdiği kahramanlığa küçük bir cevap” niteliğinde olduğunu belirten Kılıç, Japonların bu töreni düzenlemiş olmasının bir başka vefakarlık örneği olduğunu kaydetti.

İran-Irak savaşında Tahran’da mahsur kalan yolculardan olan Numata da merhum Orhan Suyolcu’nun cesur bir pilot olduğunu ve hayatı pahasına kendilerini kurtardığını söyledi.

Numata, Suyolcu’nun o dönemde kimsenin cesaret edemediği bir yere gelerek Japonları kurtardığını belirterek, “Bu olay, Ertuğrul Fırkateyni’yle başlayan Türk-Japon dostluğunun şüphesiz daha da güçlenmesine vesile olmuştur” dedi.
THY’nin eski pilotlarından Suyolcu 24 Şubat 2013 tarihinde 87 yaşında hayatını kaybetmişti.
Apr-14Shimonoseki’de Orhan Suyolcu Parkı. İstanbul ile kardeş şehir olan Yamaguchi ili Shimonoseki şehrinde bulunan “Hi no Yama Parkı Türk Lale Bahçesi” nin ismi, 2014 Nisan ayında “Orhan Suyolcu Anma Bahçesi” olarak değiştirildi.